ก่อนการโต้วาที
1.เลือกญัตติ
2.กำหนดวัน เวลา และสถานที่
3.พิจารณาบุคคลที่จะโต้วาทีทั้งสองฝ่าย กำหนดบุคคลที่จะทำหน้าที่ประธาน และกรรมการ
4.ประชาสัมพันธ์
5.เตรียมสถานที่ โดยทั่วไปนิยมจัดเวทีดังนี้
ดำเนินการโต้วาที
-ประธานหรือผู้ดำเนินการจะเป็นผู้กล่าวเปิดการโต้วาที ประกาศญัตติ ระเบียบการโต้ และแนะนำผู้โต้ทั้งสองฝ่ายให้ผู้ฟังรู้จัก
-ประธานหรือผู้ดำเนินการโต้วาทีจะเชิญผู้โต้ขึ้นพูดทีละคนตามลำดับ โดยหัวหน้าฝ่ายเสนอจะเป็นผู้พูดก่อน คนต่อมาคือหัวหน้าฝ่ายค้าน หลังจากนั้นจะเป็นผู้สนับสนุนฝ่าเสนอและผู้สนับสนุนฝ่ายค้านตามลำดับ
ผู้โต้วาทีทั้งสองฝ่ายควรยึดหลักการโต้วาที ดังนี้
ฝ่ายเสนอ
|
ฝ่ายค้าน
|
หัวหน้าฝ่ายเสนอ
-กล่าวทักทายผู้ฟัง
-เสนอญัตติ-แปรญัตติหรือให้คำนิยามหรือให้ความหมาย ขอบเขตของญัตติ -ให้เหุผลสนับสนุนญัตติ -อธิบายรายละเอียดข้อปลีกย่อย -ยกตัวอย่าง อุทาหรณ์ กล่าวคำพังเพยประกอบการสนับสนุน -เน้นสรุปประเด็น ผู้สนับสนุนฝ่ายเสนอ -กล่าวทักทายผู้ฟัง -อธิบายสนับสนุนหัวหน้าฝ่ายเสนอ -อธิบายข้อเสนอด้วยการหาเหตุผลเพิ่มเติม -โต้แย้งฝ่ายค้านเป็นประเด็นๆ -เน้นสรุปประเด็นสำคัญ | หัวหน้าฝ่ายค้าน -กล่าวทักทายผู้ฟัง -พยายามชี้แจงให้เห็นข้อบกพร่องในการให้เหตุผลของฝ่ายเสนอ -โต้แย้งเป็นประเด็นโดยยกเหตุผลประกอบ -ชี้ให้เห็นข้อเท็จจริงเพื่อหักล้างให้เห็นว่าไม่เป็นไปตามญัตติ -เสนอแนะความคิดเห็นของฝ่ายตน -เน้นสรุปประเด็นสำคัญ ผู้สนับสนุนฝ่ายค้าน -กล่าวทักทายผู้ฟัง -หาเหตุผลข้อเท็จจริงสนับสนุนหัวหน้า -พูดโต้แย้งข้อเสนอของผู้สนับสนุนฝ่ายเสนอ --นำข้อมูลสถิติ คำคม ข้อเท็จจริงมายืนยัน -เน้นสรุปประเด็นสำคัญ |